وحید کاظمی زاده*

گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده: 

زمینه و هدف: انسان مدرن امروزی در حال تجربه دو روند موازی، کاهش میانگین مدت خواب و افزایش نمایه توده بدنی است. خواب به عنوان یک فرآینده مهم در اغلب عملکردهای بدن نقش مهم و اساسی دارد. پژوهش‏های انسانی و حیوانی پیشنهاد می‏‌دهند که مدت کوتاه خواب یک عامل خطر جدید برای افزایش وزن و چاقی می‏‌باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر متقابل محرومیت از خواب و ورزش بر پاسخ میانجی‏‌های عصبی و هورمونی مراکز سیری در هیپوتالاموس می‏‌باشد.
روش: جستجوی پیشینه پژوهش با استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی پژوهشی از جمله اسکوپوس (Scopus)، پاب مد (PubMed)، وب آف ساینس
(Web of Science)، گوگل اسکولار (Google Scholar) و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID) با کلیدواژه‏‌های کمبود خواب، محرومیت از خواب، خواب کوتاه، بی‏‌خوابی، چاقی، افزایش وزن، شاخص توده بدن، ورزش و فعالیت بدنی انجام شد.
یافته‏‏ ها: نتایج تجزیه‌ و تحلیل بررسی پژوهش‏‌ها‏ از این نظریه که خواب ناکافی و فعالیت ورزشی منجر به اختلال هورمون‌‏های داخلی، تعادل انرژی و افزایش وزن می‎شود، حمایت می‏‌کند و می‏‌تواند افزایش وزن را پیش‌بینی کند.
نتیجه‌گیری: به نظر می‏‌رسد که باید به افراد شرکت‌کننده در تمرینات ورزشی ویژه کاهش وزن در خصوص افزایش گرسنگی ناشتایی اطلاع‌رسانی بیشتری انجام شود تا حداقل در وعده صبحانه غذاهای کم کالری‏‌تر مصرف کنند. همچنین با توجه به اثر یک جلسه ورزش بر افزایش سیرکنندگی یک وعده غذا پیشنهاد می‏‌شود که مصرف صبحانه تا حد امکان به بعد از پایان هر جلسه ورزش موکول شود.

واژه‌های کلیدی: بی‌خوابی‌، پپتید-1 شبه گلوکاگون، پپتیدYY، چاقی، گرلین، لپتین، ورزش، محرومیت از خواب

برای دریافت مقاله به تارنمای نشریه فرهنگ و ارتقاء سلامت مراجعه فرمایید.